شبیه سازی جریان آب زیرزمینی و پخش و انتقال آلودگی در دشت سیدان و فاروق

در این پایان نامه، شبیه سازی جریان آب زیرزمینی دشت سیدان و فاروق و پخش و انتقال آلودگی در آن به کمک نرم افزار gms انجام گرفته است. اطلاعات مربوط به دشت پس از جمع آوری به صورت یک مدل مفهومی در آمده و سال آبی 82-83، با توجه به بیلان تقریبا ثابت، به عنوان مبنای کالیبراسیون در نظر گرفته شده است. عمل کالیبراسیون با توجه به 11 چاه مشاهده ای منطقه در حالت پایدار و نا پایدار انجام گرفته و ضرایب هدایت هیدرولیکی و آبدهی ویژه آبخوان استخراج شده اند. پس از کالیبره شدن نرم افزار، اطلاعات در سال آبی 83-84 صحت سنجی شده اند. حداکثر میزان تفاوت تراز آب دردوره صحت سنجی در حالتهای پایدار و ناپایدار به ترتیب حدود 6/0 و 5/1 متر بوده که خطاهای قابل قبولی بنظر می رسند. پس از صحت سنجی، بیلان آب از مرز های آبخوان، رودخانه و آب های ورودی تغذیه ای محاسبه گردید. کمترین میزان خروج آب از مرز ها مربوط به اواخر زمستان و حدود 280000 متر مکعب در روز بود که علت را می توان برداشت آب از چاه ها در فصل های قبل (تابستان و پاییز) و پایین آمدن سطح آب در چاه ها و نهایتا کاهش نرخ جریان آب زیرزمینی دانست. همچنین حد اکثر خروجی از مرزها در بهار و حدود 720000 متر مکعب در روز بود که علت آن می تواند تغذیه آب زیرزمینی توسط بارندگی در فصول قبل و بالا بودن سطح چاه ها و نهایتا افزایش نرخ حرکت آب باشد. جهت بررسی میزان تاثیر گذاری پارامترهای مختلف بر نتایج، آنالیز حساسیت در دشت انجام گردید که برخی از ناحیه ها نسبت به تغییرات پارامتر هدایت هیدرولیکی و برخی دیگر نسبت به پارامتر تغییرات تغذیه ی سطحی حساسیت بیشتری داشتند. پس از آن صحت سنجی در حالت ناپایدار برای سال آبی 83-84 انجام پذیرفت که در تفاوت تراز آب مشاهداتی و محاسباتی در چاه های مختلف در حدود 5/1 تا 5/2 متر بود. در نهایت به بررسی سناریو های متنوع هیدرولیکی و پخش و انتقال آلودگی در دشت پرداخته شد. در سناریوی اول اثر توسعه شهرهای سیدان و فاروق و حذف تعدادی چاه و در سناریوی دیگر اثر افزایش 25 درصدی نرخ برداشت چاهها و تاثیر آن بر جریان آب آبخوان مورد بررسی قرار گرفت. در بررسی مدل کیفی دشت، منطقه تسخیر چاه آب آشامیدنی روستای فاروق مورد مطالعه و محاسبه قرار گرفت و مشخص شد که این منطقه پس از پنج سال دارای طول متوسط حدود 960 متر می باشد. لذا پیشنهاد گردید، فاصله یک کیلومتری بالادست چاه مزبور حفاظت شده و از ورود آلودگی به آن ناحیه جلوگیری گردد. در سناریوی دیگر، به منظور بررسی چگونگی توزیع آلاینده ها در منطقه مورد مطالعه، یک محل دفن زباله فرضی به ابعاد 1 کیلو متر×1 کیلومتر در قسمت جنوب شرقی دشت سیدان- فاروق در نظر گرفته شد و مشاهده گردید که بر اثر پخش و انتقال آلودگی بهمراه جریان آب زیرزمینی دشت، طول متوسط ابر آلودگی ایجاد شده در محدوده محل دفن زباله پس از حدود ده سال به 1127 متر می رسد. در سناریوی آخر کیفی، آلودگی ثابت با غلظت 800 ppm در بالادست و پایین دست رود خانه قرار داده شد و مشاهده گردید که در بالا دست رودخانه غلظت آلاینده در آبخوان پس از 10 سال تا فاصله 400 متری از منبع گسترش یافته و به همان غلظت منبع رسیده است. اما در پایین دست، در مدت حدود 11 سال، آلودگی تا عمق 600 تا 1000 متری آبخوان نفوذ کرده و تا فاصله 5/4 کیلومتری از رودخانه گسترش می یابد.